Tayland mutfağının renkli dünyasında öne çıkan Pla Rad Prik, çıtır balığın tatlı, ekşi ve hafif acı sosla birleştiği mükemmel bir dengedir.
Sokak yemeklerinden lüks restoranlara kadar Tayland’da her yerde karşınıza çıkan bu özel tarif, balığın doğal lezzetini baharat ve aromalarla birleştirerek damakta unutulmaz bir tat bırakır. 🇹🇭✨
1️⃣ Pla Rad Prik Nedir?
🍴 Tay dilinde:
- “Pla” = balık
- “Rad” = dökmek
- “Prik” = biber
Yani “biberli sos dökülmüş balık” anlamına gelir.
Ancak sosu sadece acı değil; tatlı, ekşi, baharatlı ve karamelize dokulu bir aromaya sahiptir.
Bu denge Tay mutfağının temel ruhunu yansıtır: tatlı, tuzlu, ekşi ve acı uyumu 🌶️🍯🍋
2️⃣ Gerekli Malzemeler
🐠 Balık İçin:
- 1 adet levrek veya çipura (temizlenmiş)
- 2 yemek kaşığı mısır nişastası
- Kızartmak için sıvı yağ
- Tuz
🍯 Sos İçin:
- 3 diş sarımsak (ince doğranmış)
- 2 adet kırmızı acı biber (isteğe göre azaltılabilir)
- 2 yemek kaşığı bal
- 2 yemek kaşığı palm şekeri (veya esmer şeker)
- 3 yemek kaşığı balık sosu (fish sauce)
- 2 yemek kaşığı pirinç sirkesi
- 1 yemek kaşığı limon suyu
- 1 tatlı kaşığı mısır nişastası (isteğe bağlı, sosu bağlamak için)
- 1 yemek kaşığı su
3️⃣ Balığın Hazırlanışı
🔥 Adım 1: Balığı iyice temizleyin ve suyunu kağıt havluyla kurulayın.
🧂 Üzerine az tuz serpin ve mısır nişastasıyla her tarafını kaplayın.
🍳 Adım 2: Geniş bir tavada yağı ısıtın. Balığı dikkatlice yerleştirip her iki tarafını altın rengi ve çıtır olana kadar kızartın (yaklaşık 5-6 dakika).
🌿 Adım 3: Fazla yağı almak için balığı havlu üzerine çıkarın.
💡 İpucu: Derili balık tercih edin; çıtır doku ve aroma açısından fark yaratır.
4️⃣ Sosun Hazırlanışı
🍯 Adım 1: Aynı tavada az miktarda yağ bırakın.
🧄 Sarımsağı ve biberleri ekleyip hafifçe kavurun.
🥣 Adım 2: Bal, palm şekeri, balık sosu, sirke ve limon suyunu ekleyin.
Karıştırarak kaynamaya bırakın. Şeker eriyinceye kadar pişirin.
✨ Adım 3: Sos hafif karamelize bir kıvama geldiğinde ocaktan alın.
Dilerseniz 1 tatlı kaşığı mısır nişastasını suyla açıp eklerseniz sos parlak ve yoğun olur.
5️⃣ Servis ve Sunum 🌺
🍽️ Kızartılmış balığı servis tabağına alın.
🫕 Üzerine hazırladığınız tatlı ekşi biberli sosu gezdirin.
🌿 Üzerini taze kişniş, lime dilimleri ve kırmızı biber şeritleriyle süsleyin.
💡 Yanına yasemin pirinci veya Tay usulü sebzeli pilav çok yakışır.
6️⃣ Püf Noktaları 🔥
🌶️ Biber oranını damak zevkinize göre ayarlayabilirsiniz.
🍋 Limon suyu ve sirke dengesini iyi tutturmak, Tay tarzı otantik lezzeti yakalamanın sırrıdır.
🐟 Balığın çıtır kalması için yağı yeterince kızdırmadan pişirmeyin.
🍯 Balık sosu yerine soya sosu da kullanılabilir; fakat orijinal Tay aroması balık sosunda gizlidir.
7️⃣ Pla Rad Prik’in Faydaları 🌿
💪 Protein deposu: Balık kas gelişimi için güçlü bir kaynaktır.
🧠 Omega-3 zengini: Beyin sağlığını destekler.
❤️ Doğal antioksidan: Sarımsak ve biber vücudu toksinlerden arındırır.
🔥 Metabolizmayı hızlandırır: Tatlı-ekşi sos, sindirimi destekleyen doğal bileşenler içerir.
8️⃣ Tay Kültüründe Pla Rad Prik 🇹🇭
Tayland’da genellikle özel günlerde ve aile yemeklerinde servis edilir.
Tatlı-ekşi dengesinin ustalıkla kurulduğu bu yemek, Tay halkı için “denge ve uyumun sembolü” sayılır.
Bangkok’un sokak pazarlarında çıtır balık kokusunu duyduğunuzda, büyük olasılıkla Pla Rad Prik pişiriliyordur.
9️⃣ Modern Dokunuş ✨
🍋 Üzerine kavrulmuş kaju veya fıstık ekleyerek “street food fusion” tarzı yaratabilirsiniz.
🌱 Hafif versiyon için balığı fırında pişirip sosu en son dökebilirsiniz.
🌶️ Vegan alternatifi için tofu kullanarak “Tofu Rad Prik” hazırlayabilirsiniz.